Thó Trụ được sinh ra tại thôn Choản Thèn, xã Y Tý của huyện Bát Xát. Năm lên 3 tuổi Mẹ Trụ mất vì trọng bệnh, Trụ được ông, bà ngoại đưa về nuôi. Nhưng học xong Mẫu giáo, Trụ phải ở nhà vì quan niệm của người dân địa phương “Con gái học hành cũng chẳng để làm gì”. Nhưng khi niềm khao khát được đến trường học tập cùng bạn bè đồng trang lứa và khát vọng được thực hiện ước mơ đi học để sau này cống hiến cho sự phát triển của quê hương trỗi dậy. Trụ đã tìm đến ông, bà nội để có được sự hậu thuẫn và rồi Trụ được đến trường để bắt đầu thực hiện ước mơ của mình. Ở Trường Tiểu học Y Tý, Trụ được các thầy, cô quan tâm, dìu dắt. Ý thức được hoàn cảnh của mình, Thó Trụ rất ngoan và chăm chỉ học tập. Hết Tiểu học, Trụ rời Y Tý xuống xã Mường Hum học tại trường PTDT nội trú huyện Bát Xát. Trong suốt quá trình học tập từ Tiểu học đến THCS Trụ đều là học sinh giỏi của nhà trường. Thấm thoát, Trụ đã học hết Tiểu học, rồi lớp 9 trong tình yêu thương đùm bọc của các thầy, cô giáo trường vùng cao Y Tý và Mường Hum.
Hết lớp 9, Trụ xuống thị xã Hà Tây, nay là thành phố Hà Nội theo học tại Trường Văn hóa hữu nghị Việt - Lào. Đây là ngôi trường dành ưu tiên cho học sinh dân tộc ít người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Những năm học ở đây cô học trò nghèo này luôn chăm chỉ học tập và liên tục đoạt giải học sinh giỏi môn Ngữ văn của huyện Phúc Thọ. Rời trường Văn hóa hữu nghị Việt - Lào, năm 2007 Trụ chính thức trở thành sinh viên trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên. Thời gian học Đại học Trụ đã gặp không ít khó khăn cả về vật chất lẫn tinh thần. Đã có rất nhiều lần tưởng như Trụ sẽ phải bỏ cuộc. Nhưng một niềm vui lớn đã đến với cô; khi biết Trụ là người có hoàn cảnh khó khăn, hiếu học bà Hoàng Thị Cháng, lúc đó là Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Lào Cai đã kết nối xin cho Trụ một sổ tiết kiệm đỡ đầu từ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai, trị giá 10 triệu đồng. Từ đó Trụ yên tâm học tập để thực hiện ước mơ làm cô giáo của mình. Ra trường, năm 2012 Trụ nhận Quyết định về làm giáo viên dạy Ngữ văn tại Trường Phổ thông DTBT THCS Y Tý. Ngày trở thành sinh viên, Trụ tự hào vì lần đầu tiên người Hà Nhì có một nữ sinh viên. Ngày được trở về quê làm cô giáo, Trụ cảm động bởi mình là tấm gương cho các em noi theo nên Trụ luôn tìm phương pháp tốt nhất để truyền đạt kiến thức cho học sinh trên chính mảnh đất quê hương mình.
Cô giáo Ly Thó Trụ tâm sự: Để đến được bước đường có một công việc ổn định tôi đã phải trải qua rất nhiều khó khăn cả về tinh thần lẫn vật chất rồi định kiến xã về người phụ nữ Hà Nhì. Nhưng khi ước mơ luôn luôn thôi thúc tôi phải cố gắng học tập để đem sự nghiệp về góp một chút sức lực nhỏ bé cho sự phất triển của quê hương. Thì qua một quá trình rất vất vả, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn đó, đến ngày hôm nay tôi đã về đây công tác cống hiến cho quê hương và đem cái chữ về truyền đạt cho các em học sinh và tôi thường hứa với bản thân rằng mình phải cố gắng rất nhiều nữa, không ngừng nỗ lực hơn nữa sẽ luôn là tấm gương vượt khó để cho các em học sinh noi theo”.
Với những gì được tiếp thu trong suốt quá trình học tập, giờ đây cô giáo Ly Thó Trụ đang nỗ lực trong từng bài giảng để truyền thụ cho các em học sinh tiếp thu bài một cách nhanh nhất, dễ hiểu nhất nhưng lại vô cùng sinh động khiến học sinh học rất thích thú. Những giờ dạy của cô luôn cuốn hút học sinh ngay từ những phút đầu của tiết học cho đến khi kết thúc bài giảng. Các em học sinh nhà trường luôn dành cho cô giáo của mình những tình cảm yêu mến và sự kính trọng. Giờ đây, kết quả mà cô đạt được chính là sự trưởng thành của các thế hệ học trò mà cô đã truyền dạy.
Sau hơn 10 năm công tác tại mái trường Phổ thông DTBT THCS Y Tý một trong những trường vùng cao xa xôi nhất của huyện Bát Xát, điều kiện còn nhiều khó khăn, nhưng những năm qua nhà trường luôn có học sinh đoạt giải các kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh và đỗ vào các trường tốp đầu của tỉnh như: Trường THPT Chuyên Lào Cai, Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh; trong những thành quả đó có sự đóng góp không nhỏ của cô giáo người dân tộc Hà Nhì, Ly Thó Trụ. Nói về người giáo viên tâm huyết của nhà trường, Thầy giáo Nguyễn Văn Thanh, Hiệu trưởng Trường Phổ thông DTBT THCS Y Tý cho biết: Cô giáo Ly Thó Trụ sinh ra và lớn lên trong một gia đình có hoàn cản vô cùng khó khăn tại thôn Choản Thèn, xã Y Tý. Sau khi tốt nghiệp Đại học cô đã trở về quê hương nhận công tác tại nhà trường. Trong quá trình giảng dạy cô luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và cũng là một trong những đảng viên gương mẫu của nhà trường, và được học sinh cũng như đồng nghiệp yêu thương, tín nhiệm. Thành tích của cô được thể hiện qua sự trưởng thành của các em học sinh và kết quả đáng khích lệ của nhà thường trong suốt nhưng năm cô tham gia công tác.
Những màn sương mờ ảo vẫn phủ đều trên khắp đại ngàn Y Tý mỗi ngày. Dưới tán rừng già đồng bào các dân tộc nơi đây vẫn tràn đầy khát vọng vươn lên. Cô giáo người Hà Nhì, Ly Thó Trụ xứng đáng là tấm gương về nghị lực vượt khó; nhưng hơn hết, đó sẽ là nguồn cảm hứng lan tỏa cho các em học sinh đang còn ngồi trên ghế nhà trường phấn đấu để ghi dấu tên mình trên con đường học tập và rèn luyện, trở thành những công dân có ích cho xã hội./.